Zηλεύω την πνευματική του εγρήγορση. Ξαγρυπνάει για όλους εμάς.Ζηλεύω το ερευνητικό του πάθος για τον εντοπισμό και την καταγραφή της πιο ασήμαντης λεπτομέρειας που ,όμως, είναι απαραίτητη για τη συναρμολόγηση των μερών σε όλο.Οι "χειροποίητες ιδέες", η εκπληκτική άνεση και ευχέρεια της γλώσσας είναι αξιοζήλευτα στοιχεία που σφραγίζουν την πνευματική πορεία του λογοτέχνη Πάνου Θεοδωρίδη.Ταπεινά, του αφιερώνω το παρόν ιστολόγιο ως μια μικρή ένδειξη ευγνωμοσύνης.

Πέμπτη 16 Απριλίου 2015

ΔΗΜΗΤΡΟΣ!

Υπάρχουν πρόσωπα της παιδικής μας ηλικίας που παραμένουν ανεξίτηλα στις μνήμες μας. Με με το πέρασμα των χρόνων, διατηρούμε την εικόνα τους και , σχεδόν, την μυθική τους φιγούρα. 

Τα παιδικά μου χρόνια όπως έχω ξαναγράψει, τα έζησα σε μια γειτονιά κάτω από το γήπεδο του Άρη. Τότε η απουσία τηλεφωνικών συσκευών δεν αποτελούσε εμπόδιο στους φίλους  για  να μαζεύονται και να παίζουν  ολημερίς στις μεγάλες αλάνες. Με θυμάμαι πολλές φορές να βγάζω τις αγριοφωνάρες μου και να προσκαλώ κάτω από τις πολυκατοικίες τους φίλους μου • οι αποφάσεις για συγκέντρωση και παιχνίδι ήταν ακαριαίες. Οι παρέες γίνονταν πολυπληθείς σε χρόνο που δεν μπορούσαμε να αντιληφθούμε.

Έχω ξαναγράψει ότι τα αυτοκίνητα ήταν ελάχιστα και δεν αποτελούσαν πρόβλημα στο παιχνίδι μας. Παίζαμε πολύ ποδόσφαιρο, κρυφτό, κυνηγητό και μπουκάραμε σε ερειπωμένα σπίτια. Θυμάμαι καλά ότι αυτά τα σπίτια έτρεφαν τη φαντασία μας και μας προκαλούσαν απίστευτη περιέργεια για να ανακαλύψουμε τα κρυμμένα μυστικά τους. 

Εκείνη την περίοδο(αρχές της δεκαετίας του 1970) περνούσε από τον δρόμο μας ένας άνθρωπος γεμάτος μυστήριο. Συνήθως, φορούσε παντελόνι και χιτώνιο χακί. Ποτέ δεν τον είχα δει ασκεπή από πηλήκιο. Στην όψη ήταν λιπόσαρκος και μαυριδερός. Το μόνο που ξέραμε για αυτόν ήταν το όνομά του. Τον έλεγαν Δημητρό και τον φοβόμασταν πολύ. Μαζευόμασταν τσούρμο και τον ακολουθούσαμε από απόσταση. Εκ του ασφαλούς και ως παλιόπαιδα, τον κοροϊδεύαμε. Μας έκανε πολύ μεγάλη εντύπωση η κίνησή του• ανά είκοσι με τριάντα μέτρα έκανε περιστροφές από τον εαυτό του. Για εμάς τα παιδιά, ήταν κάτι ανεξήγητο και παράξενο.

Το παιδικό βλέμμα υπήρξε και θα εξακολουθεί να είναι σκληρό απέναντι σε αυτόν που ξεχωρίζει ως παράξενος και αινιγματικός. Ο ιδιόρρυθμος Δημητρός γινόταν αντικείμενο χλευασμού, πέφτοντας  για τα καλά στα δίχτυα της παιδικής περιέργειας και φαντασίας...

Δευτέρα 13 Απριλίου 2015

Ω ΓΛΥΚΥ ΜΟΥ ΕΑΡ!

Οι δυο μαυροφορεμένες γυναίκες περιποιούνταν τον τάφο συγγενικού τους προσώπου• το έκαναν με μεγάλη ευλάβεια και σεβασμό.Οι κυρίες φαίνονταν να ανήκουν στην κατηγορία των πιστών που τηρούν κατά γράμμα την θρησκευτική μας παράδοση. Παραδίπλα από τον τάφο που φρόντιζαν, υπήρχε και ένας άλλος που τράβηξε την προσοχή μου. Εκεί ήταν ενταφιασμένη μια γυναίκα πάνω από τα εβδομήντα που πέθανε ξαφνικά. Μέσα στον τάφο η ανύπαντρη κόρη της είχε φυτέψει μια τριανταφυλλιά. Το όμορφο λουλούδι τρεφόταν και αναπτυσσόταν από την αποσύνθεση του σώματος της αγαπημένης της μητέρας.  Το μνήμα φαινόταν σαν ένας ζωντανός οργανισμός που απαιτούσε διαρκή φροντίδα και πολύ συχνές επισκέψεις από μέρους της κόρης.

Καθόμουν και κοίταζα το μνήμα. Περνώντας οι θεοσεβούσες κυρίες , κατάλαβαν ότι είχα εντυπωσιαστεί μ'αυτό που έβλεπα. Σαν κακόψυχες που στάζουν δηλητήριο, πρόλαβαν να δώσουν πληροφορίες για την οικογενειακή κατάσταση της κόρης:《Είναι ανύπαντρη , δεν έχει παιδιά και βρίσκει αρκετό χρόνο για να ασχοληθεί με το μνήμα》.Άχρηστες πληροφορίες από ανθρώπους που σταυροκοπιούνται ακόμη και στον ύπνο τους...

Κυριακή 12 Απριλίου 2015

ΕΞΩΤΕΡΙΚΑ ΚΑΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΑ ΤΟΠΙΑ

Στο βιβλίο του Daniel Goleman για τη Συναισθηματική Νοημοσύνη(σε μετάφραση της Άννας Παπασταύρου και σε βιβλίο διανεμημένο από την εφημερίδα Καθημερινή) ένα δεκατριάχρονο παιδί σε μια έκρηξη θυμού εγκαταλείπει το σπίτι του και ορκίζεται ότι δεν θα επιστρέψει ξανά. Η μέρα είναι ηλιόλουστη και καλοκαιρινή. Περιπλανιέται σε μονοπάτια ιδιαίτερης φυσικής ομορφιάς. Η περιήγησή του είναι ένα καλό μάθημα αρμονίας με την φύση. Μετά από κάποιο διάστημα πεζοπορίας, το παιδί νιώθει ότι οι αιτίες του θυμού και της οργής του έχουν εξαλειφθεί με έναν ανεπαίσθητο τρόπο. Ξαφνικά, έχει πλημμυρίσει με γλυκά συναισθήματα και εμφανίζεται μετανιωμένο για τις κακές σκέψεις που έχουν προηγηθεί.

Όπως διαβάζουμε, οι εξομολογήσεις του παιδιού αφορούσαν ένα άτομο που συμμετείχε σε μια από τις πρώτες μελέτες του θυμού που πραγματοποιήθηκε το 1899. Άραγε πόσα τοπία με αισθητική αξία θα μπορούσαμε να εντοπίσουμε στο κλεινόν άστυ;

《ΝΕΚΡΑ》

Οι θέσεις από τα πάρκινγκ των αυτοκινήτων αραιώνουν. Οι άνθρωποι που περπατούν στους δρόμους είναι ελάχιστοι σε σχέση με τις προηγούμενες ημέρες. Στη διάρκεια των γιορτών οι μεγάλες και πολύβουες πόλεις μοιάζουν με τόπους που κατοικούνται από ανθρώπους που αναμένουν βομβαρδισμούς και ταμπουρώνονται σε  καταφύγια για να γλιτώσουν τις ζωές τους. Τα περισσότερα μαγαζιά είναι κλειστά και η οικονομική δραστηριότητα παραλύει. 

Θέλοντας να μιλήσουν για την εικόνα της πόλης, οι άνθρωποι μιλούν για 《Νέκρα》. Για αυτούς, δεν νοείται ΖΩΗ χωρίς αδιάκοπη οικονομική συναλλαγή και χωρίς εργαζόμενους που θα διατηρούν ανοιχτά τα μαγαζιά και θα είναι πλήρως διαθέσιμοι στις καταναλωτικές ορέξεις του κόσμου. Επίσης, δεν νοείται ΖΩΗ χωρίς κόρνες, άγχη και εκνευρισμούς οδηγών. Η πόλη είναι νεκρή ζώνη άπαξ και εγκαταλειφθεί από το μεγάλο μέρος των κατοίκων της.

Για να αντιληφθούμε τη ΖΩΗ θα πρέπει να σκηθούμε στην 《ερημιά του πλήθους》και την σιωπή. Ίσως τότε, καταλάβουμε ότι η πόλη που ξεμένει από κόσμο δεν ξεμένει από ζωή...

Πέμπτη 9 Απριλίου 2015

ΩΣ ΠΟΤΕ;

Έτσι γινόταν και έτσι θα γίνεται από τότε που εξαπλώθηκαν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Όλοι και όλα κινούνται με απόλυτο σεβασμό στην παράδοση. Οι ψηφοφόροι εκλέγουν αυτούς που γνωρίζουν μέσα από την τηλεόραση και οι επίδοξοι πολιτευτές προτιμούν τις τηλεοπτικές εμφανίσεις για να διαφημιστούν και να καταστούν αναγνωρίσιμοι στο εκλογικό σώμα.

Ωστόσο, οι υποψήφιοι που εκλέγονται έχουν να ξεπληρώσουν γραμμάτια. Οφείλουν τις δέουσες τιμές στους δημοσιογράφους που τους βοηθάνε να αναδειχθούν. Οι εκλεγμένοι παίρνουν σβάρνα τα. κανάλια για να δείξουν ότι δεν είναι αγνώμονες προς όλους αυτούς που τους βοηθάνε να πετύχουν τους φιλόδοξους στόχους τους. Μια έμπρακτη ευχαριστήρια απόδειξη είναι η παροχή ειδήσεων κατ' αποκλειστικότητα στους εκλεκτούς δημοσιογράφους τους.

Είναι πολύ βαρετό να βλέπουμε πολιτικούς να ξημεροβραδιάζονται στα τηλεοπτικά στούντιο και να κινούνται σε τηλεοπτικούς ρυθμούς. Ο φυσικός τους χώρος είναι το κοινοβούλιο και εκεί πρέπει να δίνουν τις μάχες της ουσίας και όχι των εντυπώσεων.

Τετάρτη 8 Απριλίου 2015

ΣΥΚΩΤΑΚΙΑ ΑΠΟ ΚΟΤΟΠΟΥΛΟ*

Κατσικάκι έχω να γευτώ από την δεκαετία του 1990. Τότε, ο παππούς μας έβρισκε τις γιορτές του Πάσχα σαν μια καλή ευκαιρία για να τηρήσουμε το έθιμο του σουβλίσματος.Έκτοτε,  έχω ξαναφάει δυο με τρεις φορές. Είμαι κρεατοφάγος αλλά όχι μανιώδης. 

Κάθε χρόνο τέτοια εποχή, βλέπω τον κόσμο να διαμαρτύρεται επειδή η οικονομική ανέχεια τον εμποδίζει να αγοράσει αμνοερίφια. Έχω αρχίσει να ποστεύω ότι η γκρίνια για το κρέας των κατσικιών και αρνιών έχει θεσμοθετηθεί. Αυτό που μου κάνει ιδιαίτερη εντύπωση είναι ότι η γκρίνια προέρχεται κατά κανόνα από έναν κόσμο《 χορτάτο》από πασχαλινά εδέσματα. Δεν είναι ότι στερηθήκαμε για χρόνια τις γευστικές απολαύσεις των κατσικιών ή αρνιών•είναι ότι τιμήσαμε στο παρελθόν και υπέρ το δέον το έθιμο.

Κανονικά, μια έλλειψη κατσικίσιου ή αρνίσιου κρέατος από το πασχαλινό τραπέζι δεν θα έπρεπε να μας γεμίζει με τόση πικρία και στενοχώρια.Μια απλή εξήγηση για τον παραπονεμένο συμπολίτη μας, ίσως, να βρίσκεται στην ευχέρεια του διπλανού  να απολαύσει φέτος αυτό που δεν μπορεί εκείνος.

Τα πράγματα ,πιθανόν, να άλλαζαν από τη στιγμή που θα παύαμε να ασχολούμαστε με αυτό που κάνουν οι άλλοι. Ίσως τότε καταφέρναμε να διαχωρίσουμε τις κύριες  και πραγματικές ανάγκες  από τις τεχνητές και δευτερευούσης σημασίας  ανάγκες .

*Ένας κύριος στην τηλεόραση, μιλούσε με συγκίνηση για την αδυναμία του να αγοράσει κατσικίσιο κρέας. Θα αντικαθιστούσε την έλλειψη με συκωτάκια από κοτόπουλο.

Δευτέρα 6 Απριλίου 2015

ΣΤΗΝ ΠΙΑΤΣΑ...

Συνήθως, τα ταξί είναι παραταγμένα το ένα πίσω από το άλλο και αναμένουν στην πιάτσα τους πελάτες. Η σειρά που καταλαμβάνουν δεν είναι αυθαίρετη και βασίζεται στον χρόνο που επιστρέφει ένα ταξί από την μεταφορά του πελάτη. Υπάρχει ένα είδος δικαιοσύνης που δεν αμφισβητείται από κανέναν. Πιο μπροστά περνούσα από μια πιάτσα ταξί και είδα τα αυτοκίνητα να είναι αραγμένα σε δυάδες δίπλα δίπλα. Μια κοπέλα αμφιταλαντευόταν σε ποιό ταξί να επιβιβαστεί. Την παραλαβή της διεκδικούσαν οι δυο οδηγοί που είναι προφανές ότι δεν είχαν προσυμφωνήσει για τη σειρά προτεραιότητας στην παραλαβή του πελάτη. Τελικά, οι ταξιτζήδες από πίσω ζήτησαν να μην ταλαιπωρείται η κοπέλα και να μπει σε ένα ταξί. Ο ένας από τους οδηγούς υποχώρησε. Ωστόσο, επέκρινε τους συναδέλφους του που δεν πήραν ξακάθαρη θέση και δεν τον υποστήριξαν.
Παρατηρώ πάντα πώς επιλύονται οι διαφωνίες σε ζητήματα της καθημερινότητας. Είμαι σίγουρος ότι ο οδηγός που έχασε την κούρσα θα διασφαλίσει σε μια επόμενη φορά τη θέση του στη σειρά αναμονής. Το μεροκάματο είναι πάντα μια ζόρικη υπόθεση!